AKDENİZ Üniversitesi’nden (AÜ) Prof. Hüseyin Çetin, kış aylarında hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde olması nedeniyle culex ve anofel gibi sıtma taşıyan bazı sivrisinek türlerinin kış uykusuna yatmadığını ve yetişkin olduklarında saldırıp kan emmeye devam ettiklerini söyledi. Prof. Dr. Çetin, “Seçimlerden sonra yerel yönetimlerin nisan ayından itibaren yoğun ilaçlama yapması gerekiyor. Aksi takdirde yaz ayları sivrisinekler nedeniyle sıkıntılı geçecek.”
Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, Türkiye’de Eylül 2023 ortalama sıcaklığı 1991-2020 normlarının 1,5 derece üzerinde 22,4 derece, Ekim ayı ortalama sıcaklığı ise 1991-2020 normlarının 1,5 derece üzerinde 17,1 derece olarak ölçüldü. normal. Kasım ayında ortalama sıcaklık normalin 3,2 derece üzerinde 12,5 derece, Aralık ayında ise ortalama sıcaklık normalin 3,5 derece üzerinde 8,3 derece olarak gerçekleşti. Son yıllarda kış aylarında yaşanan sıcaklık değişimleri sivrisinek rahatsızlıklarının 12 ay sürmesine neden oldu.
‘YILDA 25 NESİL VERMEYE BAŞLADI’
AÜ Fen Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Çetin, meteorolojik verilere göre son yıllarda özellikle kış aylarında sıcaklıkların artmasının sinek popülasyonunun artmasına neden olduğunu belirtti. Türkiye’de yaygın olduğu görülen çulek sineği çeşidinin 1980’li yıllarda yılda 22 döl verdiğini, son yıllarda ise 24-25 döl vermeye başladığının altını çizen Dr. Dr. Çetin, “Nesil sayısının artması nüfusun artmasına ve hastalık riskinin artmasına neden oluyor.”
Türkiye’de 60’a yakın sivrisinek türünün bulunduğunu anlatan Prof. Özellikle Akdeniz ve Ege kıyılarında mevsimsel sıcaklıklar normallerin üzerinde olduğundan pek çok tür kış uykusuna yatmadı. Şu anda bu türler ergin.” “Ancak saldırmaya ve kan emmeye devam ediyor. Belediyelerle yaptığımız görüşmelerde kış aylarında sivrisinek şikayetlerinde artış olduğunu görüyoruz” dedi.
‘KANALLAR, KÜÇÜK HAVUZLAR, KULLANILMAYAN ARAÇ LASTİKLERİ SİNEKLERİN SAKLANDIĞI YERLERDİR’
Prof. Dr. Çetin, sıcaklık artışının sineklerin gelişme süresini kısalttığını, hızlı üremelerine neden olduğunu ve popülasyonlarının artmasına neden olduğunu söyledi. Seçimin ardından nisan ayından itibaren yerel yönetimlerin ağır ilaçlama yapması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Çetin, şöyle konuştu:
“Aksi takdirde yaz ayları sivrisinekler yüzünden kötü geçecek. Mevsimsel değişkenlik yağışların düzensizliğini ortaya çıkardı. Düzenli ilaçlama yapılmasına rağmen bina etrafındaki kanallar, küçük havuzlar, kullanılmayan araba lastikleri gibi alanlarda su birikimleri arttı. yağışların düzensizliğinden dolayı. Havaların sıcak olması nedeniyle bu alanlar sineklerin saklanabileceği yerlerdir.” “Bu alanlar kontrol edilmezse büyük bir sorunla karşı karşıya kalacağız. İklim değişikliğinin etkilerini yaşıyoruz.”
‘SİNEK KAYNAKLI HASTALIKLARLA KARŞILAŞMA OLASILIĞI ÖNÜMÜZDEKİ YILLARDA ARTIYOR’
Son yıllarda dünya çapında yapılan çalışmaların, sıtma taşıyan sineklerin özellikle kış dönemlerinde uyuşuklaşmayıp saldırıp kan emmeye devam ederek hastalık bulaştırdıklarını gösterdiğini ifade eden Dr. Dr. Çetin şunları söyledi:
“Normal şartlarda sivrisineklerin kış uykusuna yatması gereken dönemlerde sarıhumma, Zika gibi sivrisinek kaynaklı hastalıkların görülmemesi gerekiyor. Ülkemiz birçok sivrisinek türü için ekolojik ve iklimsel olarak uygun bir yaşam alanı olduğundan sivrisinek mücadelesinin kış uykusuna yattığı dönemlerde de devam etmesi gerekiyor. Kış aylarında ani yağmurlarla ilaçlama yapılan yerler yıkandığında “İlacın etkisi olmayabilir. Bu nedenle düzenli kontrollere devam edilmelidir. Sarı humma ve Zika gibi hastalıkları taşıyan Asya kaplanı türü sivrisineğin Türkiye’de yaygınlaşması, önümüzdeki yıllarda bu türün taşıdığı hastalıklarla karşılaşma ihtimalini artırıyor.”
VATANDAŞLARA ‘PODDLE’ UYARISI
Prof., vatandaşları sivrisineklere karşı uyardı. Çetin, “Vatandaşlarımıza önemli görev düşüyor. Bu sivrisinek sadece fosseptik, kanalizasyon gibi kirli, berbat ortamlarda yaşamıyor. Vatandaşlarımızı uyarmalıyız çünkü etraftaki küçük su birikintileri ve kovalarda biriken sularda çoğalıyor. Konutların etrafında su birikmemeli. Balkonları yıkamak için suyun kovalarda toplanması yeterli değil.” “Suda sivrisinek gelişebilir. Vatandaşlarımızın bu bilince sahip olması gerekiyor. Bu hususlar dikkate alınmazsa önümüzdeki bahar ve yaz aylarında ciddi bir sivrisinek riskiyle karşı karşıya kalabiliriz” dedi.
